Rachunek bankowy
Rachunek bankowy, w dziedzinie cywilnoprawnej umowa kodeksu cywilnego zawierana między bankiem lub spółdzielnią oszczędnościowo-pożyczkową a osobami fizycznymi i prawnymi; służy do przechowywania środków pieniężnych oraz przeprowadzania rozliczeń posiadaczy r.b. Do umowy r.b. mają zastosowanie również przepisy prawa finansowego, zwłaszcza o rozliczeniach pieniężnych. W klasyfikacji r.b. jednostek gospodarki uspołecznionej rozróżnia się rachunki główne (przeważnie rozliczeniowe), dodatkowe, pomocnicze i budżetowe. Do r.b. ludności należą przede wszystkim prowadzone przez PKO i spółdzielnie oszczędnościowo-pożyczkowe rachunki wkładów oszczędnościowych i rachunki bieżące (czekowe). Te ostatnie nie mają prawnego charakteru rachunku bieżącego (conto corrente), regulowanego uchylonymi już przepisami kodeksu handlowego (przepisy jego ustalały ewidencjonowanie przez kontrahentów wzajemnych świadczeń i okresowe rozliczanie sald). Kontami typu rachunku bieżącego są też rachunki „loro” prowadzone w niektórych bankach, np. w Banku Handlowym. R.b. są w zasadzie prowadzone tylko w walucie polskiej, gdyż w tym pieniądzu mogą być wyrażone zobowiązania pieniężne. Przepisy dewizowe dopuszczają jednak otwieranie rachunków walutowych zarówno dla cudzoziemców, jak i krajowców dewizowych. Banki (Narodowy Bank Polski, Bank Handlowy w Warszawie i Bank PKO) prowadzą dla osób fizycznych rachunki, na które mogą być przyjmowane określone przez NBP waluty wymienialne. Krajowcy dewizowi mogą dysponować środkami na tych rachunkach — bez odrębnego zezwolenia dewizowego — w zakresie zależnym od rodzaju tych środków. Wpłaty z tytułu wynagrodzeń za prace, za występy artystyczne, diety, odszkodowania, zagraniczne nagrody pieniężne i darowizny, a w określonym stosunku również należności artystów plastyków, należności za wykłady, odczyty itp. mogą być wykorzystywane na: 1. bony towarowe w eksporcie wewnętrznym; 2. zapłaty za towary zakupione za granicą oraz 3. w polskich przedsiębiorstwach uprawnionych do sprzedaży za waluty obce; 4. wypłaty za granicę na określone cele; 5. wypłaty na pokrycie kosztów podróży i wydatków związanych z pobytem za granicą; 6. wypłaty w efektywnej walucie zagranicznej bez ograniczeń. Banki prowadzą również rachunki walutowe wpłat w pieniądzach zagranicznych posiadanych w kraju oraz określonych innych wpłat walutowych. Środki na tych rachunkach mogą być wykorzystywane na cele określone w p. (1) i (3) oraz częściowo w p. (2) i (5), jak również mogą być podejmowane bez ograniczeń w efektywnej walucie. Poza rachunkami, mającymi charakter rachunków rozliczeniowych, pozostałe rachunki, zwłaszcza wkładów oszczędnościowych, lokat i walutowe, są oprocentowane. Instytucje pro wadzące r.b. mają obowiązek przestrzegania tajemnicy bankowej dotyczącej obrotów i stanu r.b.; informacje o tym mogą być udzielane tylko uprawnionym organom. Posiadaczom r.b. zostają przesyłane przy każdej zmianie stanu konta wyciągi z rachunku z ustaleniem salda.
