Banki międzynarodowe
Banki międzynarodowe, instytucje zakładane w wyniku międzypaństwowych porozumień, o szerszym lub węższym zasięgu, w celu realizacji współpracy między partnerami w dziedzinie polityki pieniężno-walutowej, finansowania wymiany handlowej i organizowania związanych z nią wielostronnych rozliczeń oraz kredytowania przedsięwzięć inwestycyjnych, zwłaszcza mających na celu integrację gospodarczą. Historycznie pierwszym międzynarodowym bankiem jest Bank Rozrachunków Międzynarodowych w Bazylei, założony w 1930 w celu ułatwienia współpracy między bankami centralnymi państw europejskich. Jego akcjonariuszami są banki centralne wszystkich państw europejskich, z wyjątkiem ZSRR i Hiszpanii oraz grupy banków prywatnych USA. BRM udziela bankom centralnym kredytów w różnej formie, wykonuje na ich rzecz bądź na rachunek własny operacje arbitrażowe (arbitrażowe operacje) złotem i dewizami, prowadzi oprocentowane rachunki i świadczy różne inne usługi dla tych banków. Szczególnie aktywny był BRM w ostatnim 10-leciu w akcjach obrony zagrożonych załamaniem walut, zwłaszcza angielskiego funta szterlinga. Szerszy zasiąg, obejmujący wszystkie kontynenty, ma powołany w 1946 (obok Międzynarodowego Funduszu Walutowego) Bank Międzynarodowy Odbudowy i Rozwoju Gospodarczego (World Bank). Z krajów socjalistycznych należy do niego tylko Jugosławia. Bank udziela pożyczek na cele inwestycyjne lub gwarantuje zaciągane przez państwa pożyczki. Finansowaniu równomiernego wzrostu gospodarczego państw Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej służy założony w 1958 z siedzibą w Brukseli Europejski Bank Inwestycyjny. Koncentruje on działalność przede wszystkim na kredytowaniu inwestycji na terenie Włoch południowych, jedynym opóźnionym w rozwoju obszarze EWG. W celu przyspieszenia rozwoju ekonomicznego krajów Ameryki Łacińskiej założony został w 1959 z siedzibą w Waszyngtonie Między amerykański Bank Rozwoju. Należą do niego oprócz USA jako głównego udziałowca 22 kraje Ameryki Łacińskiej. Bank finansuje inwestycje realizowane w obrębie jednego kraju oraz nakłady na badania naukowe i projekty, mające na celu integrację gospodarczą krajów członkowskich. W latach 60-tych powstały dalsze międzynarodowe banki o zasięgu regionalnym, mające na celu pomoc w integracji gospodarczej partnerów, np.: 1. uruchomiony w 1961 Bank Integracji Ekonomicznej Ameryki Środkowej z siedzibą w Tegucigalpa — Honduras, grupujący 5 państw Ameryki Środkowej; 2. uruchomiony w 1964 Afrykański Bank Rozwoju z siedzibą w Abidżanie — Wybrzeże Kości Słoniowej, do którego należy 31 państw afrykańskich; 3. uruchomiony w 1966 Azjatycki Bank Rozwoju z siedzibą w Makati Rizal — Filipiny, należy do niego 19 państw azjatyckich z Japonią na czele, 11 krajów europejskich oraz USA i Kanada. Kraje obozu socjalistycznego, należące do Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej, uruchomiły: 1. w 1964 Bank Międzynarodowy Współpracy Gospodarczej z siedzibą w Moskwie; jego głównym zadaniem jest prowadzenie wielostronnych rozliczeń w rublach transferowych (umowny pieniądz obrachunkowy) między bankami krajów członkowskich; 2. w 1971 Bank Międzynarodowy Inwestycyjny z siedzibą w Moskwie; jego zadaniem jest finansowanie inwestycji, mających na celu realizację idei międzynarodowego podziału pracy, kooperacji i specjalizacji produkcji na obszarze państw RWPG.
